PRZEMYSŁ 4.0 W PRZEMYŚLE METALOWYM

IMS – zwiększenie zaangażowania pracowników i osób zatrudnionych

IMS Przemysł 4.0 w branży obróbki metalu – zwiększenie zaangażowania pracowników w celu płynnego i skutecznego wdrażania procesu tranzycji, wdrażany jest od października 2022 roku. Projekt został sfinansowany przez Unię Europejską i biorą w nim udział przedstawiciele partnerów społecznych z 4 państw członkowskich UE (Bułgaria, Polska, Portugalia, Rumunia) i 2 krajów kandydujących (Macedonia Północna i Czarnogóra). Projekt IMS skierowany jest zarówno do pracodawców, jak i przedstawicieli pracowników z branży obróbki metalu z sześciu krajów partnerskich. Dzięki udziałowi w projekcie grupy docelowe zdobędą wiedzę na temat technik partycypacji w podejmowaniu decyzji, umiejętności/kompetencji, a także informacje o tym, w jaki sposób mogą korzystać ze swoich praw. Wymiana dobrych praktyk umożliwi wzmocnienie potencjału partnerów społecznych na drodze do zrównoważonego rozwoju Europy, która będzie bardziej cyfrowa, bardziej przyjazna dla środowiska i odporniejsza na kryzysy.

Aby osiągnąć cel projektu – temat Przemysłu 4.0 – poprawa zaangażowania pracowników w celu płnnego i skutecznego wdrażania procesu tranzycji, rozptaruje sie ogólnie, ale poprzez studia przypadków sześciu krajów w branży obróbki metalowej.

Przemysł obróbki metalu znajduje się pod ogromną presją konieczności transformacji pod względem ekologicznym, politycznym i kulturowym. Nowa perspektywa biznesowa przedsiębiorstwa obejmuje ambitne cele w zakresie zarządzania energią i kontroli emisji, zwiększonej produktywności, wymiaru czasu pracy, lepszej kontroli kosztów operacyjnych i zoptymalizowanej wydajności. Wdrożenie Przemysłu 4.0 postawiło przed pracownikami i kadrą zarządzającą nowe wymagania. Nowe sposoby zatrudnienia, jej organizacja, pojawienie się niestandardowych form zatrudnienia i potrzeba dynamicznej siły roboczej wymagają zaangażowania wszystkich stron, współpracy i wypracowywania optymalnych rozwiązań. Wszystko to wymaga zwiększonego zaangażowania i interakcji wszystkich stron. Informowanie i konsultowanie oraz osiąganie dialogu skutkującego wspólnym podejmowaniem decyzji jest uważane za zwycięską kombinację zapewniającą lepszy biznes i lepsze warunki pracy.

Choć istnieją różnice w rozwoju gospodarczym i społecznym krajów uczestniczących w Projekcie, przegląd porównawczy strategii i rozwiązań legislacyjnych na poziomie krajowym w sześciu krajach wykazał, że wszystkie kraje w mniejszym lub większym stopniu zharmonizowały swoje ustawodawstwo z ustawodawstwem krajów Unii Europejskiej. Dokonują postępów w swoich wysiłkach na rzecz cyfryzacji, ale nadal mają trudności z wypełnieniem luki w umiejętnościach/kompetencjach cyfrowych i procesem transformacji małych i średnich przedsiębiorstw.

Wdrożenie automatyzacji i cyfryzacji ma wiele pozytywnych skutków – większa produktywność, łatwiejsze zarządzanie ciężkimi maszynami, większe bezpieczeństwo pracy, czystsze miejsca pracy, mniejsza liczba błędów i odpadów metalowych oraz większa konkurencyjność. Zwrócono również uwagę na zagrożenia – deprofesjonalizacja, zwiększony nadzór, wykluczenie społeczne oraz brak wykwalifikowanej siły roboczej i rosnąca presja odczuwana przez pracowników niniejszej branży – zwiększone wymagania i ogromna odpowiedzialność.

Analiza SWOT:

Silne strony	Słabe strony
•  UE jest powiązana z tym obszarem. • Ramy strategiczne wyraźnie uznają znaczenie zaangażowania pracowników i przyczyniają się do transformacji cyfrowej. • Istnieje wola. Ramy prawne we wszystkich krajach są zharmonizowane do dorobku prawnego obu stron, pracodawców i związków zawodowych, w celu wzajemnej współpracy i wspólnego rozwiązywania problemów w celu płynnego i skutecznego wdrażania procecu transformacji cyfrowej. • Wszystkie zainteresowane strony na poziomie przedsiębiorstwa są świadome pozytywnych skutków wprowadzenia automatyzacji.	• Nie ma obowiązku informowania i konsultowania pracowników. Prawa nie jest przestrzegane. • Brakuje związków zawodowych w małych i średnich przedsiębiorstwach, które stanowią znaczną część struktury przemysłu obróbki metalu w omawianych krajach. • Wykluczenie społeczne utrudnia komunikację, prawo do informacji i konsultacji. • Brak motywacji w miejscu pracy zmniejsza zainteresowanie uczestnictwem w działaniach przedsiębiorstwa. • Brak zaangażowania przedstawicieli pracowników w początkowe etapy transformacji cyfrowej.
Szanse	Zagrożenia
• Zalecenia europejskiego zrzeszenia związków zawodowych i pracodawców dotyczące znaczenia dialogu społecznego. • Uczestnictwo w projektach regionalnych i europejskich oraz wymiana doświadczeń przyczyniają się do lepszego poznania problemów i praktyki dialogu społecznego oraz realizacji prawa do informacji i konsultacji na poziomie przedsiębiorstwa. • Wymiana dobrych praktyk zachęca i wzmacnia pozycję pracowników i pracodawców.	• Największym zagrożeniem dla każdego aspektu możliwości wywierania wpływu przez pracowników jest malejący wskaźnik uzwiązkowienia. • Wprowadzanie technologii do procesów produkcyjnych nie zostało sprecyzowane w postanowieniach układów zbiorowych. • Popyt na pracę spowodowany transformacją cyfrową faworyzuje przede wszystkim profile o wysokich kwalifikacjach i może prowadzić do powstawania frakcji i podziałów, braku współpracy pomiędzy radami zakładowymi a związkami zawodowymi i innymi przedstawicielami pracowników

W ramach Projektu opracowano poradnik i plan działania. Poradnik IMS zidentyfikuje kluczowych interesariuszy i przedstawi ich rolę w promowaniu zaangażowania pracowników i osób zatrudnionych w podejmowaniu decyzji w całym przedsiębiorstwie. Plan działania na rzecz udziału pracowników w podejmowaniu decyzji szczegółowo opisuje, w jaki sposób pracownicy, osoby zatrudnione i pracodawcy mogą uczestniczyć w podejmowaniu decyzji na poziomie przedsiębiorstwa w związku z przejściem do Przemysłu 4.0. Godziny pracy, nowe umiejętności/kompetencje i wypełnianie luki pomiędzy starszymi, bardziej doświadczonymi pracownikami a młodszymi pracownikami posiadającymi umiejętności/kompetencje cyfrowe, nowe formy zatrudnienia, bezpieczeństwo i higiena pracy, efektywność energetyczna i ochrona środowiska to z pewnością kwestie wymagające nowego programu i innowacyjnych rozwiązań. Z pewnością nie można pominąć wsparcia innych stron, takich jak społeczności lokalne, media i społeczeństwo. Wniosek jest taki, że ​​szczególne znaczenie ma wymiana informacji, przykłady dobrych praktyk, praktyka korzystania z praw oraz włączanie bieżących zagadnień do agendy dialogu społecznego.